Koniczyna łąkowa (Trifolium pratense)

Inaczej: koniczyna czerwona, konicz, kądziołka.

Koniczyna łąkowa to roślina wieloletnia należąca do rodziny bobowatych. Osiąga wysokość 50 cm, ma podnoszącą się, kanciastą, owłosioną i gałęzistą łodygę. Liście odziomkowe, z długim ogonkiem, składają się z trzech jajowatych lub eliptycznych listków o całych brzegach, z białą plamą na powierzchni.

Kwitnie od czerwca do września. Motylkowe, grzbieciste kwiaty o barwie purpurowoczerwonej zebrane są na szczytach pędów w główkowate kwiatostany o długości do 3 cm o przyjemnym zapachu.

Nasionem jest strąk, w którym znajduje się 1-3 nasion.

Roślina zawiera flawonoidy, barwniki antocyjanowe, fenolokwasy, związki kumarynowe, olejek eteryczny, witaminy, m.in. B, C, E, sole mineralne. Jest miododajna.

Pozyskuje się ją ze stanu naturalnego.

Surowcem zielarskim są kwiatostany główkowe (kwiaty) oraz ziele.

W czasach średniowiecznych w Europie chrześcijanie dostrzegali e trójlistnej koniczynie symbol Trójcy Świętej. W XVIII w. roślinę wprowadzono do upraw, służyła jako pasza dla zwierząt. Wśród ziół zanoszonych na wsi do kościoła w podzięce za ich stworzenie znajdował się wianuszek zrobiony z koniczyny. Przynoszono zwykle nieparzystą ilość wianków, każdy wielkości dłoni, upleciony z innych ziół, mających jedyne w swoi rodzaju właściwości. Wianek z koniczyny zabrany na targ miał zapewnić pomyślność w handlu.

Obecnie roślina występuje w europie, Azji, Ameryce Północnej i południowej afryce. W Polsce porasta łąki, przydroża oraz pola na terenie całego kraju.

Uprawa:

Roślina wymaga stanowiska słonecznego, a także żyznej, przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej gleby o obojętnym odczynie.

Zbiór i suszenie:

Koniczynę zbieramy od maja do września, w momencie gdy rozkwitną kwiaty, w suche słoneczne dni. Odcinamy same kwiatostany główkowe lub kwiatostan wraz z szypułką długości ok. 7 cm i górnymi liśćmi. Roślinę od razu rozkładamy do suszenia. Można ja suszyć w przewiewnym i zacienionym miejscu w temperaturze otoczenia lub w suszarni w temp. Do 35°C.

Przechowanie:

Ususzona roślinę przechowujemy w suchym, chłodnym miejscu.

Działanie:

• moczopędne,
• wykrztuśne,
• przeciwzapalne,
• przeciwświądowe,
• rozkurczowe,
• wzmacniające,
• odtruwające,
• regulacja metabolizmu.

Zastosowanie:

W medycynie stosuję się ją wewnętrznie. Napar z ziela podaje się w schorzeniach nerek, zapaleniu pęcherza, zaburzeniach układu pokarmowego, zapaleniach skórnych (egzemie, łuszczycy), jako ziele oczyszczające, przy uporczywym suchym kaszlu, bronchicie, kokluszu.

Zewnętrznie, w postaci kompresów z naparu przy bólach artretycznych, podagrze i obrzękach limfatycznych. Pomaga również przy oparzeniach i ropniach. Roztarte, świeże kwiaty stosuje się w postaci okładu na ukąszenia owadów i oparzenia. Kąpiel z dodatkiem ziela koniczyny działa odkażająco i wzmacniająco przy schorzeniach skóry.

W kuchni:

wysuszone i rozdrobnione kwiatostany stosuje się jako przyprawę do zup, natomiast świeże liście do przyrządzania sałatek.

Zimowa herbata z koniczyną, hibiskusem i wanilią:

 Koniczyna czerwona 1 Łyżeczka

Suszone kwiaty hibiskusa 5 sztuk

Starta skórka z połowy pomarańczy

Laska wanilii 1 sztuka

Suszony tymianek 1 łyżeczka

Cukier trzcinowy 2 łyżki

1. Zaparzamy czerwoną koniczynę z kwiatami hibiskusa oraz laską wanilii przekrojoną wzdłuż

na pół (95 st. C, 4 minuty). Dodaj cukier i wymieszaj.

2. Pomarańczę umyj i sparz krótko. Obieraczką do warzyw obierz skórę z połowy owocu, a

następnie pokrój w długie cienkie paseczki.

3. Przygotowany napar przelej do szklanek, dodaj skórkę z pomarańczy oraz kwiaty i laskę

wanilii z naparu. Udekoruj gałązką tymianku i podawaj.

¹Aszkiewicz E., Cis J.,Dawid-Pać R., Kozłowski J., Kuczyński S., Nowak G., Wielgosz T., Woźniak L., Zioła z apteki natury. Polskie zioła dla zdrowia i urody. Publicat